Ο όζος του θυρεοειδούς είναι μία ανώμαλη ανάπτυξη του θυρεοειδικού ιστού, σχηματίζοντας έναν όγκο. Οι όζοι του θυρεοειδούς, διακρίνονται σε συμπαγείς, σε κυστικούς και σε μεικτούς, δηλαδή με συμπαγή και κυστικά στοιχεία. Παρόλο που οι περισσότεροι όζοι είναι καλοήθεις (μη καρκινωματώδεις), σε ένα μικρό ποσοστό τους μπορεί να περιέχουν κακοήθη θυρεοειδικά νεοπλάσματα.
Για αυτό το λόγο, σημαντικό ρόλο στην έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία του καρκίνου του θυρεοειδούς, είναι η διερεύνηση των θυρεοειδικών όζων.
Παρότι δεν είναι απολύτως γνωστά τα αίτια που προκαλούν την ανάπτυξη των όζων, εντούτοις η παρουσία τους είναι πιο συχνή σε γυναίκες, σε ηλικιωμένα άτομα και σε ασθενείς με οικογενειακή προδιάθεση, με έλλειψη ιωδίου και ιστορικό ακτινοβολίας στον τράχηλο. Στους άνδρες οι θυρεοειδικοί όζοι είναι πιο σπάνιοι, όμως η πιθανότητα καρκίνου είναι διπλάσια από αυτή των γυναικών.
Συνήθως οι θυρεοειδικοί όζοι είναι ασυμπτωματικοί και ανακαλύπτονται τυχαία σε κάποιον υπέρηχο.
Όταν όμως είναι μεγάλοι, οι όζοι του θυρεοειδούς μπορεί να προκαλέσουν αίσθημα πίεσης στο λαιμό, δυσκαταποσία, δυσκολία στην αναπνοή, βραχνάδα και αίσθημα κόμπου στο λαιμό.
Σε μεγάλους κυστικούς όζους, υπάρχει περίπτωση να αιμορραγήσουν και να προκληθεί ξαφνικός πόνος.
Σε ορισμένες περιπτώσεις ένας θυρεοειδικός όζος μπορεί να λειτουργήσει αυτόνομα και σαν αδένωμα, υπερπαράγωντας θυρεοειδικές ορμόνες, με αποτέλεσμα να εκδηλώνονται συμπτώματα υπερθυρεοειδισμού. Ο όζος αυτός ονομάζεται μονήρες τοξικό αδένωμα.
Όταν οι όζοι του θυρεοειδούς είναι πολλαπλοί τότε μιλάμε για την πολυοζώδης βρογχοκήλη που ποικίλει σημαντικά σε μέγεθος και διόγκωση.
Όλοι οι ασθενείς με ψηλαφητούς θυρεοειδικούς όζους, ή με οζώδη βρογχοκήλη θα πρέπει να υποβάλλονται σε υπερηχογράφημα θυρεοειδούς. Το υπερηχογράφημα είναι μία πολύ σημαντική απεικονιστική εξέταση στην αρχική αξιολόγηση του θυρεοειδούς γιατί μας δίνει ακριβείς πληροφορίες για το μέγεθος και τον αριθμό των όζων, την σύστασή τους, αλλά και την παρουσία τυχόν υπόπτων χαρακτηριστικών.
Η σημαντικότερη εξέταση αξιολόγησης περί υποψίας καρκίνου, είναι η παρακέντηση με λεπτή βελόνη (Fine Needle Aspiration - FNA), η οποία καθορίζει την θεραπεία εκλογής που θα ακολουθηθεί .
Η άμεση χειρουργική αντιμετώπιση, είναι η αποτελεσματικότερη θεραπευτική προσέγγιση στις ακόλουθες καταστάσεις:
-
Σε επιβεβαιωμένο καρκίνο του θυρεοειδούς με FNA
-
Επί σοβαρής υποψίας κακοήθειας, όταν η FNA δείχνει αμφίβολη ή ύποπτη ανάλυση
-
Στους μεγάλους καλοήθεις όζους που προκαλούν συμπτώματα.
Η επέμβαση που πραγματοποιείται είναι η ολική θυρεοειδεκτομή, η οποία επιτυγχάνει την αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου. Οι επιπλοκές της θυρεοειδεκτομής είναι σπάνιες όταν αυτή διενεργείται από έμπειρο χειρουργό. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει προεγχειρητικά να αναλύονται όλα τα δεδομένα της περίπτωσης του χειρουργικού ασθενή.