Λίγα λόγια για την πρόπτωση ορθού και την πρόπτωση πρωκτού
Ένα μεγάλο κεφάλαιο των ορθοπρωκτικών παθήσεων το οποίο απαιτεί την άριστη εξειδίκευση του χειρουργού πρωκτολόγου, είναι η πρόπτωση του ορθού.
Η πρόπτωση ορθού δεν είναι σπάνια πάθηση. Πάρα πολλοί άνθρωποι υποφέρουν καθημερινά από πρόπτωση είτε στο ορθό είτε στον βλεννογόνο του πρωκτού.
Λόγω του ευαίσθητου της περιοχής, οι περισσότεροι ασθενείς δεν μιλάνε για την πάθησή τους και δεν απευθύνονται στον πρωκτολόγο. Ιδίως οι ασθενείς ηλικίας άνω των 60 ετών, νιώθουν άβολα να συζητούν για το πρόβλημα τους και δεν αναζητούν χειρουργική βοήθεια.
Δυστυχώς η πρόπτωση ορθού δεν θεραπεύεται μόνη της, αντιθέτως όσο περνάει ο καιρός υποτροπιάζει και χειροτερεύει πολλαπλασιάζοντας τον πόνο και τα προβλήματα που δημιουργεί στον πάσχοντα.
Η πρόπτωση ορθού είναι επίπονη πάθηση που προκαλεί μεγάλες δυσκολίες στην καθημερινότητα του ασθενή.
Είναι μία περιοριστική πάθηση γιατί περιορίζει την ζωή του ασθενή, ο οποίος αισθάνεται εγκλωβισμένος μη μπορώντας να κινηθεί όσο θέλει, δηλαδή να περπατήσει, να αθληθεί, να εργαστεί, να κάνει hobby και δραστηριότητες, να πάει διακοπές, να διασκεδάσει και γενικά να απολαύσει την ζωή του.
Η πρόπτωση του ορθού απασχολεί πολλούς ανθρώπους. Απασχολεί τόσο τους ασθενείς, όσο και τους χειρουργούς οι οποίοι καλούνται να αντιμετωπίσουν την πάθηση ανάλογα με το στάδιο στο οποίο βρίσκεται, με θεραπευτικές μεθόδους που θα προσφέρουν το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα.
Ας δούμε λοιπόν τα πράγματα αναλυτικά και με την σειρά.
Τι είναι η πρόπτωση ορθού
Το ορθό είναι το κατώτερο τμήμα του παχέος εντέρου, όπου γίνεται η προσωρινή αποθήκευση των κοπράνων μέχρι την αποβολή τους. Στην ουσία είναι ένας σωλήνας μήκους 12 έως 15 εκατοστών που καταλήγει στην οδοντωτή γραμμή του πρωκτού.
Για κάποιους λόγους που θα δούμε παρακάτω, πολλές φορές, μέρος του ορθού εξέρχεται εκτός του πρωκτού.
Δηλαδή μπορεί να προβάλλει εκτός της οδοντωτής γραμμής του πρωκτού, είτε ένα μικρό τμήμα του πρωκτικού βλεννογόνου, οπότε μιλάμε για μερική πρόπτωση του βλεννογόνου του πρωκτού, είτε ένα μεγάλο τμήμα του ορθού, οπότε μιλάμε για ολική πρόπτωση ορθού.
Αναλυτικά:
Μερική πρόπτωση του βλεννογόνου του πρωκτού
Είναι η πιο συχνή μορφή πρόπτωσης και εμφανίζεται σε μεγάλο μέρος του γενικού πληθυσμού.
Στην μερική πρόπτωση του βλεννογόνου του πρωκτού, προπίπτει έξω από την μία πλευρά του πρωκτού ένα μικρό ημικυκλικό τμήμα του βλεννογόνου. Συνήθως η εμφάνιση αυτού του τμήματος του βλεννογόνου γίνεται είτε από αριστερά, είτε από δεξιά. Το ημισελινοειδές τμήμα που εξέχει μπορεί να έχει μέγεθος 2 ή 3 ή 4 έως και 5 εκατοστά και δεν περιλαμβάνει μυϊκό σφιγκτήρα.
Τις περισσότερες φορές ο ασθενής νομίζει ότι είναι αιμορροΐδικός όζος, όμως δεν αποτελεί φλεβική διόγκωση, όπως μία αιμορροΐδα. Επιπλέον η μερική πρόπτωση είναι ανατασσόμενη, δηλαδή ο ασθενής μπορεί να σπρώξει με το δάκτυλο του το τμήμα που εξέχει από τον πρωκτό και να το επαναφέρει εντός του πρωκτού, γεγονός που δεν μπορεί να επιτευχθεί σε τέτοιου μεγέθους αιμορροΐδα.
Η μερική πρόπτωση προκαλείται κατά την διάρκεια της αφόδευσης. Στις μικρού βαθμού προπτώσεις η δακτυλοπίεση επαναφέρει τον βλεννογόνο εντός του πρωκτού και μπορεί να παραμείνει ανατομικά εντός του πρωκτικού σωλήνα όλη την ημέρα.
Όταν όμως η πρόπτωση είναι μεγαλύτερου βαθμού ή όταν ο εξωτερικός πρωκτικός σφιγκτήρας έχει χαλαρό μυϊκό τόνο, τότε παρά την δακτυλοπίεση και την επαναφορά του στην αρχική του θέση, το προπίπτον μέρος του πρωκτού θα ξαναολισθήσει εκτός του πρωκτού στην πρώτη ευκαιρία που θα προκληθεί εσωτερική πίεση από περπάτημα, από ορθοστασία, από σκύψιμο, από κατανάλωση φαγητού, ακόμη και από αποβολή αερίων.
Εκτός από την δυσαισθησία και την ενόχληση που προκαλεί η μερική πρόπτωση του βλεννογόνου του πρωκτού, προκαλεί και μεγάλο πόνο, ο οποίος αυξάνεται υπερθετικά κατά την διάρκεια που παραμένει ο βλεννογόνος εκτός του πρωκτικού σωλήνα. Αυτό συμβαίνει γιατί ο έξω πρωκτικός σφιγκτήρας στραγγαλίζει το προπίπτον μέρος και προκαλεί ισχαιμία, η οποία προκαλεί πόνο, ο οποίος πόνος με την σειρά του προκαλεί επιπλέον μυϊκό σπασμό, ο οποίος προσθέτει επιπλέον πόνο.
Γι΄αυτό αναφέραμε στην αρχή της σελίδας μας, ότι η πρόπτωση του ορθού είναι μία ασύλληπτα επώδυνη κατάσταση σε καθημερινή βάση και χρονιότητα, που κατακερματίζει την ποιότητα ζωής του ασθενούς και εκμηδενίζει την κοινωνική του δραστηριότητα, αφού τον αναγκάζει να μένει καθιστός όλη την ημέρα.
Είναι πιο σπάνια μορφή από την μερική πρόπτωση και σαφώς βαρύτερης σημασίας και πρόγνωσης. Στην ολική πρόπτωση ορθού, το ορθό προβάλει περιμετρικά έξω από τον πρωκτικό δακτύλιο. Η ολίσθηση συμβαίνει κατά την αφόδευση, κατά το περπάτημα, κατά την ορθοστασία, αλλά μπορεί να είναι και μόνιμη και μη ανατασσόμενη. Στις περισσότερες περιπτώσεις συνυπάρχει αδυναμία του σφιγκτηριακού μηχανισμού του έξω πρωκτικού σφιγκτήρα με αποτέλεσμα την ακούσια απώλεια βλέννης, αερίων και κοπράνων. Πρόκειται για παραμελημένες και επιπλεγμένες καταστάσεις που χρήζουν άμεσης χειρουργικής αντιμετώπισης.
Από ποιες αιτίες προκαλείται η πρόπτωση ορθού
Οι αιτίες είναι πολλές και αρκετές φορές συνυπάρχουν και συνδυάζονται για την εμφάνιση της πρόπτωσης ορθού. Αναλυτικά η πρόπτωση μπορεί να δημιουργηθεί από:
-
Βλάβη στον πρωκτικό σφιγκτηριακό μηχανισμό, εξαιτίας κάποιας προηγηθείσας χειρουργικής επέμβασης στην περιοχή για αντιμετώπιση αιμορροϊδοπάθειας, όπως η κλασική ανοικτή αιμορροϊδεκτομή κατά Milligan-Morgan.
-
Βλάβη στον πρωκτικό σφιγκτηριακό μηχανισμό, εξαιτίας κάποιας πάθησης, όπως η πρωκτική ραγάδα και το περιεδρικό απόστημα.
-
Κάκωση των νεύρων του πυελικού εδάφους.
-
Χαλάρωση του μυϊκού τόνου του πρωκτικού σφιγκτηριακού μηχανισμού εξαιτίας:
-
Δυσκοιλιότητας
-
Δυσχεσίας
-
Χρόνιας διάρροιας
-
Προηγουμένης γυναικολογικής επέμβασης
-
Ηλικιακής γήρανσης
-
Ανατομικής βλάβης των μυών του πυελικού εδάφους
Ποια είναι τα συμπτώματα της πρόπτωσης ορθού
Τα συμπτώματα είναι ανάλογα της βαρύτητας της πρόπτωσης και περιλαμβάνουν:
-
Διαρκής αίσθηση ξένου σώματος στον πρωκτό καθ΄όλη την διάρκεια της ημέρας.
-
Αίσθημα ατελούς κένωσης καθ΄όλη την διάρκεια της ημέρας.
-
Αίσθημα πόνου, καύσου, βάρους και ψευδή αίσθηση και τάση για αφόδευση καθ΄όλη την διάρκεια της ημέρας.
-
Μετά την αφόδευση ο ασθενής ψηλαφεί κατά το πλύσιμο έναν όγκο στη μία πλευρά του πρωκτού, ή κυκλοτερώς, ο οποίος όγκος είναι τμήμα του ορθού και μπορεί υπό προϋποθέσεις να αναταχθεί με δακτυλοπίεση προκαλώντας όμως πόνο και κάψιμο που δεν ιφίεται με αναλγητικά.
-
Δυσκοιλιότητα στις κενώσεις γιατί η περίσσεια (ξεχείλωμα) του ορθού προκαλεί απόφραξη του ορθικού αυλού, καθιστώντας την αφόδευση εργώδης.
-
Ουρολογικές διαταραχές (ουρολοιμώξεις, κολπίτιδες για τις γυναίκες) και προβλήματα στον προστάτη (προστατοδυνία), για τους άνδρες.
-
Προβλήματα ακράτειας.
-
Αλλαγές στην συμπεριφορά του εντέρου και δυσχεσία.
-
Αιματοχεσία.
Πως γίνεται η διάγνωση της πρόπτωσης ορθού
Ο έμπειρος χειρουργός πρωκτολόγος, θέτει διάγνωση από το ατομικό ιστορικό του ασθενή και την μακροσκοπική εξέταση του πρωκτού. Ωστόσο ο χειρουργός θα πρέπει να αξιολογήσει κλινικά τον πρωκτικό μυϊκό τόνο, την κατάσταση του σφιγκτηριακού μηχανισμού και να ανιχνεύσει σε γυναίκες τυχούσα ύπαρξη ορθοκήλης ή και εντεροκήλης.
Γι΄αυτούς τους λόγους μπορεί να υποβάλει τον ασθενή σε κάποιες από τις παρακάτω εξετάσεις:
Ορθοσκόπηση, κολονοσκόπηση, μανομετρία πρωκτού, ενδοορθικό υπέρηχο, μαγνητική τομογραφία, ηλεκτρομυογράφημα πρωκτού και αφοδευσιογράφημα.
Οι ανωτέρω εξετάσεις θα βοηθήσουν τον χειρουργό να σχεδιάσει το κατάλληλο χειρουργικό πλάνο.
Βεβαίως ο χειρουργός κατανοώντας ότι οι εξετάσεις αυτές αποτελούν πολλές φορές ανασταλτικό παράγοντα για έναν ασθενή να ζητήσει χειρουργική βοήθεια, δεν επιβαρύνει τον ασθενή με εξετάσεις που δεν είναι απαραίτητες. Ο χειρουργός προσπαθεί να βοηθήσει τον ασθενή με κατανόηση και πλήρη συναίσθηση της κατάστασης.
Ποια είναι η θεραπεία της πρόπτωσης ορθού
Η θεραπευτική αντιμετώπιση της πρόπτωσης ορθού είναι επεμβατική και προϋποθέτει την εμπειρία και την εξειδίκευση του χειρουργού σε τέτοιου είδους επεμβάσεις.
Προσωπικά ως εξειδικευμένος χειρουργός πρωκτού, πραγματοποιώ δύο μεθόδους, οι οποίες έχουν υψηλά ποσοστά επιτυχίας και ελάχιστες επιπλοκές.
Αναλυτικά:
Επέμβαση Delorme ή βλεννογονική εκτομή του ορθού
Είναι η επέμβαση εκλογής στην αντιμετώπιση της μερικής πρόπτωσης του βλεννογόνου του πρωκτού και πραγματοποιείται διαπρωκτικά με εκτομή του βλεννογόνου του ορθού που προπίπτει, αναδίπλωση και ενίσχυση του πρωκτικού σφιγκτήρα και συρραφή του μυϊκού τοιχώματος και των βλεννογόνων του πρωκτού και του ορθού.
Διακοιλιακή λαπαροσκοπική ορθοπηξία με ή χωρίς πλέγμα και πιθανή κολεκτομή
Η λαπαροσκοπική ορθοπηξία προσφέρει αφενός τα σημαντικά πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής και αφετέρου το χαμηλό ποσοστό υποτροπής. Κατά την επέμβαση πραγματοποιείται ανάταξη του εντέρου και καθήλωσή του εντός της λεκάνης πάνω στο ιερό οστό, με ραφές ή με τη χρήση πλέγματος. Αν υπάρξει ένδειξη για βελτίωση της εντερικής λειτουργίας λόγω βραδείας διάβασης και δυσκοιλιότητας, η επέμβαση μπορεί να συνδυαστεί με μερική εκτομή τμήματος του παχέος εντέρου (ορθοσιγμοειδεκτομή).
Η μέθοδος προσφέρει τα υψηλοτέρα ποσοστά επιτυχίας και τα χαμηλότερα ποσοστά υποτροπών.
Η πρόπτωση ορθού παρότι είναι μία συχνή και επίπονη πάθηση, πάραυτα οι ασθενείς δεν προσέρχονται στον χειρουργό για θεραπεία, είτε γιατί νιώθουν άβολα, είτε γιατί φοβούνται, είτε γιατί ντρέπονται.
Ως ειδικός χειρουργός πρωκτού, προσκαλώ τον κάθε ασθενή να ξεπεράσει για λίγο τις φοβίες του και να έρθει να συζητήσουμε τις εναλλακτικές που έχουμε για την αντιμετώπιση του προβλήματος του.
Δεν μπορεί ένας υγιής άνθρωπος να βρίσκεται δέσμιος σε μία καρέκλα λόγω της πρόπτωσης που έχει στον πρωκτό. Στην σημερινή εποχή μπορούμε και αντιμετωπίζουμε τέτοιου είδους προβλήματα. Ούτε πρέπει να υπάρχουν ντροπές στα θέματα υγείας. Ο χειρουργός πρωκτολόγος είναι ο κατάλληλος γιατρός για να ακούσει το πρόβλημα σας, να σας καταλάβει και να σας δώσει την λύση για να χαρείτε και πάλι την ζωή σας.
Είμαι στο πλάι σας συμπαραστάτης και αρωγός, για να αντιμετωπίσουμε μαζί το πρόβλημα της πρόπτωσης και να δώσουμε τέλος στην ταλαιπωρία και στον πόνο σας.
Καλέστε με στο 6974480917, ώστε να σας ενημερώσω πληρέστερα για την θεραπεία της πρόπτωσης ορθού και να σας απαντήσω σε όλες σας τις απορίες.
Ευθύμιος Κουμεντάκης MD - Γενικός Χειρουργός
