Ευθύμιος Κουμεντάκης MD - Γενικός Χειρουργός - Χειρουργός Μαστού - Θυρεοειδούς

ΡΑΓΑΔΑ ΠΡΩΚΤΟΥ

Τι είναι η ραγάδα πρωκτού
Ποια είναι τα στάδια της
Πότε να πάμε στον γιατρό
Ποια είναι η Συντηρητική αντιμετώπιση
Ποια είναι η Επεμβατική Αντιμετώπιση της ραγάδας
Το Botox ως νεότερη μέθοδο θεραπεία στην πρωκτική ραγάδα

Τι είναι η ραγάδα πρωκτού ή αλλιώς πρωκτική ραγάδα

Η ραγάδα πρωκτού είναι ένα μικρό σκίσιμο στην δομή του βλεννογόνου του σφιγκτήρα και εντοπίζεται συχνότερα στα σημεία της 12ης και 6ης ώρας.

Αποτελεί μία επώδυνη βλάβη, που προκαλεί γενικευμένη δυσφορία στην πυελική περιοχή και εμφανίζεται με την ίδια συχνότητα σε άνδρες και γυναίκες όλων των ηλικιών, καθώς και στα μικρά παιδιά.

Πώς μπορούμε να καταλάβουμε αν πάσχουμε από ραγάδα πρωκτού;

Ο έντονος και διαξιφιστικός πόνος σαν μαχαιριά είναι το κύριο σύμπτωμα που προκαλεί η πρωκτική ραγάδα. Ιδιαίτερα ο πόνος εμφανίζεται κατά την διάρκεια αλλά και μετά την κένωση λόγω του σπασμού του σφιγκτήρα. Μάλιστα ο πόνος αυτός μπορεί να συνεχιστεί και για το υπόλοιπο της ημέρας.

Επίσης ο ασθενής μπορεί να δει φρέσκο κόκκινο αίμα στο χαρτί και στα κόπρανα.

Πώς μπορούμε να ξεχωρίσουμε ότι υποφέρουμε από ραγάδα ή από αιμορροΐδες;

Ο πόνος της πρωκτικής ραγάδας είναι εντονότερος και διαρκεί περισσότερο από τον πόνο των αιμορροΐδων.

Επίσης κατά την ψηλάφηση με το χέρι του ο ασθενής, δεν θα εντοπίσει αιμορροϊδικούς όζους, αλλά μία μικρή δερματική σχισμή στην περιοχή του σφιγκτήρα η οποία πονάει περισσότερο κατά την αφή.

Εκτός από τον πόνο, τι άλλα συμπτώματα δημιουργεί η ραγάδα πρωκτού

Η πρωκτική ραγάδα δημιουργεί φαγούρα στην περιοχή του σφιγκτήρα, αλλά και γενική δυσφορία στην ευρύτερη περιοχή, όπως ενοχλήσεις στο ουροποιητικό σύστημα, δυσουρία και συχνουρία.

Αρκετές φορές μπορεί να προκαλέσει στον ασθενή μεταμεσονύκτια αφύπνιση από τον πόνο.

Ποια είναι τα αίτια που μπορεί να προκαλέσουν ραγάδα στον πρωκτό

Το κύριο αίτιο είναι η επίμονη δυσκοιλιότητα, αφού τα σκληρά κόπρανα προκαλούν υπερβολική διάταση και τραυματίζουν τον βλεννογόνο δημιουργώντας ένα κόψιμο - πληγή.

Ωστόσο μία πρωκτική ραγάδα μπορεί να προκληθεί και από διαρροϊκό σύνδρομο λόγω των πολλών κενώσεων. Σε τέτοιες περιπτώσεις απαιτείται διερεύνηση για τυχούσες φλεγμονώδεις παθήσεις του πεπτικού όπως η νόσος του Crohn, η ελκώδης κολίτιδα, κ.α.

Επίσης πρωκτική ραγάδα μπορεί να εμφανίσουν οι γυναίκες κατά τον τοκετό λόγω της μεγάλης πίεσης στο περίνεο.

Άλλα αίτια που μπορεί να προκαλέσουν ραγάδα στον πρωκτό είναι:

Η πρωκτική σεξουαλική επαφή.
Ορισμένες σεξουαλικές πρακτικές, όπως η εισαγωγή αντικειμένων μέσα στον πρωκτό.
Ο καρκίνος του πρωκτού.
Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και οι ιογενείς λοιμώξεις (κυτταρομεγαλοϊός, έρπης, σύφιλη, γονόρροια, χλαμύδια και AIDS).

Ποια είναι τα στάδια ταξινόμησης της πρωκτικής ραγάδας

Όταν τα συμπτώματα της ραγάδας διαρκούν κάτω από 6 εβδομάδες, τότε μιλάμε για Οξεία ραγάδα. Όταν διαρκούν πάνω από 6 εβδομάδες τότε μιλάμε για Χρόνια ραγάδα. Η οξεία ραγάδα είναι επιφανειακή και προκαλεί έντονη συμπτωματολογία, ενώ η χρόνια ραγάδα είναι πιο βαθιά και προκαλεί πιο ήπια συμπτωματολογία.

Πως γίνεται η διάγνωση της ραγάδας πρωκτού

Η διάγνωση γίνεται από τον χειρουργό πρωκτολόγο και βασίζεται στην μακροσκοπική εξέταση και στο κλινικό ιστορικό του ασθενούς.

Ωστόσο πολλές φορές επειδή η συμπτωματολογία του ασθενούς μπορεί να είναι γενική, πρέπει να αποκλειστούν τυχούσες υποκείμενες παθήσεις όπως: θρομβωμένη αιμορροΐδα, περιεδρικό απόστημα, νεοπλασία πρωκτού, σύφιλη, φυματίωση, λευχαιμία, κ.α.

Ο Χειρουργός στα πλαίσια της εξέτασης θα πραγματοποιήσει επισκόπηση του πρωκτού και ψηλάφηση του σπασμού των σφιγκτήρων με δακτυλική εξέταση.

Επειδή η ραγάδα πρωκτού μπορεί να σχετίζεται με κάποια σοβαρή νόσο, ο χειρουργός μπορεί να συστήσει στον ασθενή την διενέργεια εργαστηριακών αιματολογικών εξετάσεων.

Ποια είναι η συντηρητική αντιμετώπιση της ραγάδας πρωκτού

Αρκετές φορές οι οξείες και πιο σπάνια οι χρόνιες ραγάδες θεραπεύονται και επουλώνονται με συντηρητική αγωγή.

Τα συντηρητικά μέτρα περιλαμβάνουν:

Την καλή υγιεινή του πρωκτού. Δηλαδή πλύσιμο της περιοχής με άφθονο χλιαρό νερό μετά από κάθε κένωση.
Την αποφυγή χρήσης χαρτιού υγείας. Να προτιμούνται μωροµάντιλα χωρίς άρωμα.
Την χρήση των εδρόλουτρων (sitz bath - μούλιασμα του πρωκτού σε χλιαρό νερό), για 10 έως 20 λεπτά, αρκετές φορές την ημέρα και ιδίως έπειτα από κάθε κένωση. Τα εδρόλουτρα ανακουφίζουν από τον πόνο λύνοντας το σπασμό του σφιγκτήρα και βελτιώνουν την αιμάτωση και την επούλωση της πληγής.
Την τοπική εφαρμογή καταπραϋντικών και αναλγητικών αλοιφών με μαλακτική, ενυδατική και απαλυντική δράση μετά από κάθε κένωση.
Την τοπική εφαρμογή (πάντα βάσει των οδηγιών του Χειρουργού), φαρμακευτικών αλοιφών τύπου Emla που αναισθητοποιούν την περιοχή, μειώνουν τον πόνο και έμμεσα επιταχύνουν την επούλωση.
Την τοπική εφαρμογή (πάντα βάσει των οδηγιών του Χειρουργού), αλοιφών υαλουρονικού οξέως.
Την λήψη συνταγογραφούμενων από τον Χειρουργό φαρμακευτικών σκευασμάτων, που μαλακώνουν τα κόπρανα.
Την λήψη (βάσει οδηγιών από τον Χειρουργό), παραφινέλαιου τύπου Nujol.

Αλοιφή νιτρογλυκερίνης

Πρόκειται για συνταγογραφούμενο φάρμακο από τον Χειρουργό, για τη θεραπεία οξέων και χρόνιων ραγάδων του πρωκτού. Η τοπική εφαρμογή της αλοιφής νιτρογλυκερίνης, χαλαρώνει τον έσω σφιγκτήρα μυ του πρωκτού, μειώνει την πίεση και αυξάνει τη ροή του αίματος προς την περιοχή της βλάβης, με αποτέλεσμα την επούλωση της ραγάδας.

Επειδή η χρήση της αλοιφής μπορεί να προκαλέσει σοβαρούς πονοκεφάλους, πτώση της πίεσης, εξάψεις και άλλα προβλήματα σε ασθενείς με καρδιολογικό ιστορικό, ο Χειρουργός την συνταγογραφεί μόνο στους κατάλληλους ασθενείς.

Botox για ραγάδα πρωκτού

Το Botox αποτελεί τη νεότερη μέθοδο θεραπείας της πρωκτικής ραγάδας και γίνεται στο Ιατρείο του Χειρουργού.

Το ποσοστό επιτυχίας του κυμαίνεται στο 80% - 90% των ασθενών, ενώ ο πόνος εξαφανίζεται συνήθως εντός της πρώτης εβδομάδας από την εφαρμογή του.

Η τοπική έγχυση Botox σε συγκεκριμένες θέσεις στην περιοχή του σφιγκτήρα προκαλεί μείωση της υπερτονίας του πρωκτικού σφικτήρα, οδηγώντας την ραγάδα σε επούλωση. Ωστόσο λόγω της χάλασης που προκαλεί, υπάρχει ένα ποσοστό 5 - 10 % των ασθενών που μπορεί να εμφανίσει παροδική ακράτεια η οποία σταματάει μετά από λίγο καιρό.

Ποια είναι η επεμβατική αντιμετώπιση της ραγάδας πρωκτού

Εάν η ραγάδα δεν επουλωθεί εντός 45 ημερών με τις παραπάνω συντηρητικές και φαρμακευτικές αγωγές, τότε ο χειρουργός θα προτείνει στον ασθενή ανάλογα με το περιστατικό, την κατάλληλη επεμβατική προσέγγιση για την αποκατάσταση της βλάβης.

Οι νεότερες επεμβατικές τεχνικές πραγματοποιούνται με εφαρμογή Laser ή R-F τεχνικών που επιτυγχάνουν την άμεση επούλωση της ραγάδας χωρίς υποτροπές.

Οι συγκεκριμένες μέθοδοι διαρκούν 20 -30 λεπτά και ενεργούνται με τοπική αναισθησία. Στην συνέχεια ο ασθενής επιστρέφει αυθημερόν στο σπίτι του τηρώντας τις οδηγίες που θα του δώσει ο Χειρουργός του.

Η κλασική χειρουργική μέθοδος για την αντιμετώπιση της ραγάδας είναι η έσω πλάγια σφιγκτηροτομή.

Προσφέρει υψηλό ποσοστό επιτυχίας επούλωσης 93%-97%. Κατά την επέμβαση διενεργείται διατομή του έσω σφιγκτήρα, με αποτέλεσμα την χαλάρωση του και την επούλωση της βλάβης.

Είναι πολύ σημαντικό οι ασθενείς που υποφέρουν από ραγάδα πρωκτού να μην μένουν χωρίς θεραπεία.

Στις χρόνιες ραγάδες υπάρχει το ενδεχόμενο διαπύησης και δημιουργίας περιεδρικού αποστήματος.

Οι ασθενείς θα πρέπει να απευθύνονται στον Χειρουργό τους και να συζητούν το πρόβλημά τους. Ο Χειρουργός θα τους ενημερώσει πλήρως για τις κατάλληλες θεραπευτικές επιλογές και θα τους αποτελεσματικές προσφέρει λύσεις για το πρόβλημα τους. Επίσης κάθε ασθενής που έχει συμπτωματολογία στην περιοχή του πρωκτού θα πρέπει να απευθυνθεί στον Χειρουργό του, για διερεύνηση και θεραπεία.