Επείγουσα χειρουργική αντιμετώπιση συστροφής τυφλού εντέρου, σε 60χρονο ασθενή

Τι είναι το τυφλό έντερο;

Το τυφλό έντερο αποτελεί το πρώτο τμήμα του παχέος εντέρου, που συνδέεται με το λεπτό έντερο μέσω της ειλεοτυφλικής βαλβίδας. Από το τυφλό έντερο εκφύεται και η σκωληκοειδής απόφυση.

Έχει σχήμα σαν σάκο με μέσο μήκος περίπου 6 έως 9 εκατοστά και πλάτος περίπου 7 έως 8 εκατοστά. Είναι το πιο φαρδύ τμήμα του παχέος εντέρου.

Τι είναι η συστροφή του τυφλού;

Η συστροφή του τυφλού είναι μία σπάνια αιτία εντερικής απόφραξης και σοβαρή αιτία οξείας κοιλίας, κατά την οποία το τυφλό και ενδεχομένως μέρος του ανιόντος παχέος εντέρου περιστρέφονται γύρω από τον επιμήκη άξονά τους, προκαλώντας απόφραξη και πιθανή ισχαιμία.

Αντιπροσωπεύει περίπου το 1–3% των περιπτώσεων της εντερικής απόφραξης.

Συμπτώματα:

• Οξύς, έντονος πόνος στην κάτω δεξιά κοιλιακή χώρα

• Φούσκωμα, ναυτία, εμετός

• Δυσκοιλιότητα ή αδυναμία αποβολής αερίων

• Σημεία περιτονίτιδας (σε προχωρημένα στάδια)

Κύρια αίτια και προδιαθεσικοί παράγοντες:

• Προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις στην κοιλιακή χώρα που μπορεί να δημιουργήσουν συμφύσεις οι οποίες ευνοούν τη συστροφή.

• Συγγενείς ανατομικές ανωμαλίες. Σε μερικούς ανθρώπους, το τυφλό δεν είναι καλά προσκολλημένο στο οπίσθιο κοιλιακό τοίχωμα, και μπορεί να κινείται ελεύθερα. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο να «στρίψει» γύρω από τον μεσεντέριο άξονα.

• Παρατεταμένη δυσκοιλιότητα ή διάταση του εντέρου μπορεί να προκαλέσουν συστροφή.

• Εγκυμοσύνη. Η διόγκωση της μήτρας μπορεί να μετατοπίσει το τυφλό έντερο και να συμβάλει στη στροφή του.

• Σε πολύ αδύνατα άτομα με μακριά και κινητά εντερικά τμήματα, μπορεί θεωρητικά να υπάρχει μεγαλύτερη κινητικότητα του τυφλού λόγω έλλειψης ενδοκοιλιακού λίπους που προσφέρει στήριξη.

Αντιμετώπιση:

Η αντιμετώπιση είναι επείγουσα, καθώς υπάρχει κίνδυνος νέκρωσης του εντέρου, διάτρησης και σηπτικής καταπληξίας.

Οι χειρουργικές επιλογές περιλαμβάνουν:

• Δεξιά ημικολεκτομή με αναστόμωση.

• Κεκτοπηξία. Σταθεροποίηση του τυφλού στο πλάγιο κοιλιακό τοίχωμα.

• Απλή αποσυστροφή

Το οξύ περιστατικό που αντιμετωπίσαμε

Το επείγον περιστατικό που αντιμετωπίσαμε πριν λίγες ημέρες, αφορούσε 60χρονο ασθενή με συστροφή τυφλού εντέρου.

Χαρακτηριστικό ήταν το ακτινολογικό εύρημα "εικόνας κόκκου καφέ" που σχετίζεται με συστροφή του παχέος εντέρου. Δηλαδή, στην ακτινογραφία κοιλίας, ο διατεταμένος έλικας του στριμμένου εντέρου εμφανίζεται σαν ένας μεγάλος, λείος σχηματισμός, με δύο κυρτές παρυφές που μοιάζουν με κόκκο καφέ (όπως φαίνεται σε πλάγια προβολή).

Η κοιλότητα του "κόκκου" αντιστοιχεί στη γραμμή της συστροφής, όπου τα εντερικά τοιχώματα ακουμπούν μεταξύ τους.

Επικρατέστερο αίτιο για την συστροφή του τυφλού εντέρου του 60χρονου ασθενή μας, πιθανολογούμε ότι ευθύνεται το πολύ χαμηλό σωματικό του βάρος.

Στα πολύ αδύνατα άτομα, η έλλειψη σπλαχνικού λίπους μπορεί να επιτρέπει τη μεγαλύτερη κινητικότητα των ενδοκοιλιακών οργάνων, με αποτέλεσμα το τυφλό και το εγγύς παχύ έντερο να παραμένουν κινητά, «αιωρούμενα» στο μεσεντέριο.

Αυτή η ανατομική ιδιαιτερότητα ονομάζεται κινητό τυφλό (mobile cecum) και αποτελεί γνωστό προδιαθεσικό παράγοντα για την εμφάνιση συστροφής (cecal volvulus).

Ο ασθενής αντιμετωπίστηκε με χειρουργική αποσυστροφή και καθήλωση του τυφλού. Σε ήπια περιστατικά η  αποσυστροφή και ο ευθειασμός του τυφλού μπορεί να επιτευχθεί και με κολποσκόπηση.

Ο ασθενής παρέμενε στην κλινική για 4 ημέρες για μετεγχειρητική παρακολούθηση, έλαβε σταδιακή σίτιση με καλή εντερική λειτουργία και η ανάρρωση ήταν ομαλή.